Net derinliği ve alan derinliği olarak da söylenir.

ALAN DERİNLİĞİ

Bu kavram, fotografı çekilecek objenin netliğinin yapıldığı düzlemin, önünde ve arkasında kalan net bölgeyi ifade eder. Arka planın ve en öndeki alanın tümü net değilse de kabul edilebilir bir netlik vardır.

Alan derinliği ne işe yarar?

  • Çalışmalara estetik beğeni katar.
  • Fotograflarınızda farklılık yaratır.
  • Görsel zenginliği artırır.
  • Kompozisyonlarınızı güçlendirir.

Bunları bilerek alan derinliği isteyip istemediğimize karar vermelidir. İstiyorsak bunu başarmak için üç şey bilmek gerekir: Seçilen diyafram değeri, kullanılan objektifin odak uzaklığı ve netlenen konunun fotoğraf makinesinden uzaklığı.

1. Diyafram Değeri

  • İlki, ışık miktarını belirleyen diyafram bilgileri. Diyafram değerleri, f/ numaraları ile gösterilir. 1990 yılında fotograf kongresinde saptanan bu rakamlar bir sistematiğe bağlandı. f/2.8; f/4; f/5.6; f/8; f/11; f/16; f/22; f/32’dir. Her iki f/ numarası arası bir stop değerdir. f/ numarasını her bir stop arttırmanızda filme gelen ışık miktarı ikiye katlanır.
  • Numara büyüdükçe alan derinliği artar. Bu durumda diyafram küçülür.
  • En yakınımızdan, ta uzaktaki dağlara kadar netleme yapabilmek için f/16, f/22 gibi büyük f/ numaraları kullanın.
  • Yakınımızdaki yalnızca bir yere odaklanmak için de, f/2.8 ya da f/4 gibi küçük f/ numaraları kullanın.

2. Odak Uzunluğu (objektifin tipi)

  • Objektifin odak uzunluğu arttıkça (135mm, 200mm, 300mm gibi) net alan derinliği azalır.
  • Geniş açılı objektifler, telefotolara göre çok daha fazla alan derinliği etkisine sahiptir. 28mm bir objektifi f/8’e ayarlayarak geniş bir alan derinliği elde edebilirsiniz. 300mm telefotoda aynı diyafram değerini kullanınca net alan azalacaktır. Işık yetersizse, ISO değerini değiştirerek deneyebiliriz.

3. Konuya Olan Uzaklık

  • Üçüncü ise, nesneye olan uzaklığınızdır. Konu makineye ne kadar yakınsa net alan derinliği o kadar azalır. Konu makineden uzaklaştıkça / makine konudan uzaklaştıkça net alan derinliği artar.
  • Makro çekimlerinizde objektif konuya ne kadar yakınsa, alan derinliğiniz o kadar daralır. Eğer makinenizde alan derinliği ön izlemesi varsa, düğmeye basınca karanlıklaşan bakaç sayesinde nelerin keskin olup olamadığını görebilirsiniz. Görüntü yeterince keskin gelmezse netlemeyi kontrol edin, diyaframı değiştirin ve yeniden deneyin.

Dikkat: Net alan derinliğini en az seviyede tutmak amacıyla uzun odaklı objektif ve açık diyafram değeri kullanıp, konuya mümkün olduğunca yaklaşmak gerekir. Böylece çekilen obje net, önü ve arkası ise en yüksek fluluğa ulaşacaktır. Bu tür yaklaşımlar genelde fonu temizlemek ve asıl konuyu öne çıkarmak amacıyla kullanılır.

Ve.. ISO. Uzun pozlama yapmayacağımız ve alan derinliğini kaybetmek istemediğimiz zaman, ISO ayarlarını yükseltebiliriz. Bilindiği üzere ISO yükseldikçe, gürültü artabilir. Iso ayarı 500-1500 civarında  deneyebiliriz. Bu ayarı kullanmayı, diğer deneylerimizde olduğu gibi, zaman içinde öğreniriz.

NOT: Filmde, asa 400 ve yukarı olan filmler hızlı kabul edilir. Ayrıntıları belli ve aydınlık sonuç verir.